Afty w jamie ustnej - jakie są przyczyny powstania i jak się ich pozbyć?

Niektóre zmiany w jamie ustnej mogą być uciążliwe i wyjątkowo bolesne. W skrajnych przypadkach uniemożliwiają spożywanie posiłków. Należy podkreślić, że podrażnienia w obszarze jamy ustnej sprawiają kłopoty i tymczasowo obniżają komfort życia, ale zazwyczaj są stosunkowo niegroźne. Wyjątkowo rzadko są objawami poważniejszych chorób, takich jak nowotwór czy choroby ogólnoustrojowe. Warto jednak przyjrzeć się, jakie są przyczyny powstawania aft w jamie ustnej oraz jakie są metody ich leczenia.

Afty w jamie ustnej: czym są i co je wywołuje?

Afty to najczęściej spotykane bolesne zmiany w jamie ustnej. Są to bolesne plamy o kolorze powłoki od żółtawej po białą, otoczone czerwoną obwódką. Następnie zmieniają się w owalne nadżerki. Występują częściej u kobiet niż mężczyzn. Ich etiologia często jest nieznana. Istnieją jednak czynniki ryzyka, które mogą przyczyniać się do powstawania nadżerek na błonie śluzowej jamy ustnej. Różne publikacje naukowe określają, że w ponad 45% przypadków afty występują rodzinnie, co sugeruje predyspozycje genetyczne. Dodatkowym czynnikiem jest występowanie zaburzeń odpowiedzi immunologicznej. Innymi przyczynami stymulującymi rozwój stanu zapalnego mogą być:

• stres,
• przemęczenie i niewystarczająca ilość snu,
• nietolerancje pokarmowe,
• choroby bakteryjne lub wirusowe,
• alergie,
• niedobory kwasu foliowego, witaminy B¹², żelaza.

Kto jest narażony na afty w jamie ustnej?

Naturalną ochronę dla błony śluzowej stanowi ślina. Skutkiem ubocznym niektórych przyjmowanych leków jest właśnie upośledzenie jej wydzielania, co prowadzi do suchości jamy ustnej i powstawania aft i nadżerek w jamie ustnej. Z tego też powodu pacjenci, którzy zmagają się z wyżej wymienionymi dolegliwościami oraz zażywają leki przeciwdepresyjne, przeciwhistaminowe lub obniżające ciśnienie krwi są w większym stopniu narażeni na afty. Szczególnie narażone na owrzodzenia w jamie ustnej są również osoby zażywające metotreksat, który wpływa na spowolnienie procesów regeneracyjnych nabłonka.

Jak pozbyć się afty?

Co zrobić, gdy w jamie ustnej pojawią się bolesne zmiany? Nieprzyjemne uczucia pieczenia i bólu zwykle znikają samoistnie w ciągu 2 tygodni. Poniżej przedstawiamy 5 sposobów na afty:

1. Zadbaj o odpowiednią dietę

Warto ograniczyć czynniki wywołujące podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej. Oznacza to wyeliminowanie gorących, kwaśnych, słonych potraw i ostrych przypraw. Nie jest zalecane spożywanie gazowanych napojów.

2. Zadbaj o dobrą higienę jamy ustnej

Mimo występujących znacznych dolegliwości bólowych, należy zadbać o dobrą higienę jamy ustnej, aby zapobiec bakteryjnemu nadkażeniu ran. Do szczotkowania zębów poleca się używanie szczoteczki o miękkim i delikatnym włosiu, np. meridol® Ochrona Dziąseł lub meridol® Complete Care.

3. Sprawdź skład swojej pasty do zębów

Pacjenci podatni na nawracające zapalenia błony śluzowej jamy ustnej powinni zweryfikować skład swojej pasty pod kątem obecności laurylosiarczanu sodu. Jest to środek pieniący, który może wywoływać podrażnienie. 

4. Używaj nici dentystycznej i skrobaczki do języka

Niezbędne jest również regularne używanie nici dentystycznej do przestrzeni międzyzębowych i skrobaczki do języka. 

5. Stosuj płyn do płukania jamy ustnej

Stosowanie płynu przeciwbakteryjnego do płukania jamy ustnej jest opcjonalne. Należy wybierać płukanki bez zawartości alkoholu. Płukanie ust wodą po każdym posiłku również może przynieść chwilową ulgę.