Jak należy dbać o dziąsła?

Czy często po umyciu zębów zauważasz ślady krwi? Czy używanie nici dentystycznej powoduje krwawienie dziąseł, które utrzymuje się nawet przez dłuższy czas? Obie sytuacje wskazują, że w obrębie dziąseł toczy się stan zapalny, którego nie należy ignorować. Warto o tym pamiętać i w razie potrzeby skonsultować się ze swoim lekarzem dentystą. Ale jak powinny wyglądać zdrowe dziąsła i jak należy o nie dbać, by je wzmocnić?

Jak wyglądają zdrowe dziąsła?

Zdrowe dziąsła są delikatnie różowe, lśniące i gładkie. Zazwyczaj całkowicie wypełniają przestrzenie między zębami. Ponadto nie krwawią przy dotykaniu, szczotkowaniu czy nitkowaniu, a wszelkie zaczerwienienia, obrzęki, krwawienie i ból świadczą o stanie zapalnym dziąseł. Objawy te nie powinny być ignorowane, gdyż nieleczone zapalenie dziąseł nie ustąpi samoistnie, a rozwinie się w bardziej zaawansowaną i poważniejszą w skutkach chorobę - zapalenie przyzębia (a więc tkanek otaczających i utrzymujących nasze zęby), nazywane potocznie paradontozą.

Czy istnieją sposoby na wzmocnienie dziąseł?

Główną przyczyną zapalenia dziąseł jest nieusuwana z powierzchni zębów i dziąseł płytka bakteryjna. W profilaktyce chorób dziąseł i przyzębia najważniejszą rolę odgrywa codzienna dobra higiena jamy ustnej, regularne wizyty kontrolne i zabiegi higienizacyjne w gabinecie stomatologicznym oraz przeciwdziałanie czynnikom ryzyka (takim jak palenie tytoniu czy niezbilansowana dieta). Są to kluczowe kroki w zapobieganiu chorób dziąseł i przyzębia.

Higiena jamy ustnej w celu wzmocnienia dziąseł

Na higienę jamy ustnej składają się dwa czynniki:

• regularne wizyty kontrolne i profesjonalne oczyszczanie zębów w gabinecie stomatologicznym,
• oraz codzienne dokładne usuwanie chorobotwórczej płytki bakteryjnej z powierzchni zębów podczas szczotkowania zębów.

Regularne wizyty kontrolne u lekarza dentysty pozwalają na wczesne wykrycie problemów z zębami oraz dziąsłami na etapie, gdy choroba nie jest jeszcze bardzo zaawansowana, a jej leczenie przebiegnie szybciej i w mniej skomplikowany sposób. Wczesne wykrycie problemu to cały pakiet korzyści dla pacjenta - lepsze rokowanie, mniejsze ryzyko powikłań oraz tańsze leczenie.

Higiena jamy ustnej w domu - jak dbać o zdrowe dziąsła samemu?

Dbanie o higienę jamy ustnej w domu powinno obejmować mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie szczoteczką o miękkim lub średnim włosiu. Może posłużyć do tego szczoteczka meridol® Complete Care, której ergonomiczny kształt uniemożliwia stosowanie dużego nacisku na dziąsła, dodatkowo nie podrażniając ich. Szczoteczka powinna być wymieniana co 3 miesiące lub częściej - gdy widoczne jest jej wyraźne zniszczenie lub zużycie, a także po przebytej chorobie, np. po przeziębieniu.

Ważne jest także odpowiednie dobranie pasty do zębów, która wykazuje działanie antybakteryjne i pomaga w usuwaniu płytki bakteryjnej odpowiedzialnej za rozwój większości chorób dziąseł i przyzębia.

Coraz więcej gabinetów stomatologicznych oferuje także indywidualne instruktaże i lekcje higieny jamy ustnej, podczas których pacjenci mogą nauczyć się odpowiednio dobranej do ich potrzeb stomatologicznych techniki szczotkowania. Jest to podstawa profilaktyki chorób dziąseł i przyzębia.

Szczotkowanie zębów pozwala jednak na oczyszczenie tylko 3 z 5 powierzchni zębów. Duże rozmiary szczoteczki (manualnej, elektrycznej czy sonicznej) uniemożliwiają dotarcie do powierzchni stycznych zębów. Do oczyszczania tych powierzchni zaleca się stosowanie nici dentystycznej bądź szczoteczek międzyzębowych.

Kolejnym ważnym elementem, który nie powinien być pomijany podczas codziennej higieny jamy ustnej, jest oczyszczanie języka, którego liczne zagłębienia stanowią rezerwuar dla wielu bakterii. Nieoczyszczanie języka jest często przyczyną halitozy, czyli nieświeżego oddechu. Na rynku istnieją specjalne skrobaczki (czyściki) do języka, które ułatwią dbanie o higienę jamy ustnej i języka.

Dobrym uzupełnieniem codziennej higieny jamy ustnej są także płyny do płukania ust, które wykazują działanie antybakteryjne i zwalczają bakterie w całej jamie. 

Odpowiednia dieta dla dziąseł

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że niezbilansowana dieta i niedobory witamin mają istotny wpływ na pogorszenie stanu dziąseł i przyzębia!

Dieta, która może wzmocnić dziąsła, powinna być bogata w białka, nienasycone kwasy tłuszczowe (omega-3) oraz witaminy. Szczególnie zalecane są: kwas askorbinowy (witamina C), tokoferol (witamina E), karotenoidy (prekursory witaminy A, β-karoten). Wiele korzyści może więc przynieść spożywanie dużych ilości warzyw i owoców.

Czego warto unikać, by mieć zdrowe dziąsła?

Według European Federation of Periodontology, rzucenie palenia jest jednym z najważniejszych sposobów zapobiegania zapaleniu dziąseł i przyzębia. Zaś inne badania jednoznacznie potwierdzają, że palenie, picie alkoholu oraz nadmierny stres i niezdrowy styl życia przyczyniają się do rozwoju zapalenia dziąseł i przyzębia. Warto więc unikać szkodliwych dla zdrowia używek, wybierać zdrowe produkty i dbać o zbilansowanie swojej diety, a także unikać nadmiernego stresu i wdrażać aktywność fizyczną do codziennej rutyny.

Bibliografia:

• Renata Górska, Tomasz Konopka, Periodontologia współczesna, Med Tour Press International, 2013
• European Federation of Periodontology: https://www.efp.org/for-patients/gum-diseases/gum-disease-prevention
• Anita Walczak, Sztuka mycia zębów. Praktyczny poradnik stomatologiczny dla pacjentów, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2019